Neden “Mustafa” diye sorulduğunda “en insani, en yalın halini anlatmak istedim” şeklinde cevaplamıştı Can Dündar bir programda. “Kemal ve Atatürk isimleri sonradan aldığı, adına sonradan eklenen isimler. Onun asıl adı Mustafa ve ben de tüm insani yanlarıyla Mustafa’yı anlatmak istedim.”
Belki de sırf bu yüzden 29 Ekim’de ben ilk defa Atatürk’ü değil, Mustafa’yı seyretmeye gitmiştim sinemaya. Bahtsız Ahmet’in kardeşi, Ali Rıza Bey’in yetimi, Zübeyde Hanım’ın gözünün nuru Mustafa’yı. Ali Fuat’ın kadim dostu, Corinne’nin sevdalısı, Fikriye’nin gizli aşkı, Latife’nin kocası Mustafa’yı...Ben o gün kendi sözleriyle “beyni vücudundan önde, önlerde giden” bir dehanın, bir öngörü ustasının, bir devri kapatıp yeni bir devir açan bir devlet ve siyaset adamının en insani hallerini görmeye gittim.
Ve gördüm ki Mustafa hepimiz kadar, hatta hepimizden daha fazla insandı; kendi sağlığını hiçe sayıp, gecesini gündüzüne katıp, bu uğurda yalnız kalmayı bile göze alarak kendinden öte milletini düşünüp, yoktan bir devleti var ettiği için.
Ve seyrettikten sonra bir kez daha anladım ki bizlerin sadece üstün zekası, öngörüsü, devlet ve siyaset adamlığı, hırsıyla Atatürk’e değil insani yanıyla, insan yanıyla daha nice Mustafa’lara ihtiyacımız var.
Filmdeki bazı konuların öne çıkarılması, bazı dialogların yanlış anlaşılması konusundaki görüşlere, eleştirilere saygım sonsuz, elbette kimse beğenmek zorunda değil. Ama Can Dündar’ı vatan haini ilan edip de, bu film kesinlikle çocuklara seyrettirilmesin şeklindeki polemikler gerçekten çok saçma, acımasız ve gereksiz geliyor bana. Çünkü kalkıp da biri bana bu filmde geçen alkol, zevk düşkünlüğü, çok sigara içmesi vb konuları hata olarak sunma cesaretini gösterecekse eğer benimde ona soracağım tek bir soru olacak o zaman; peki bunlar “hataysa” kim bu kadar az hatayla bu kadar büyük işler başarabildi ki şimdiye kadar???
Bu konuda aslında yazılacak söylenecek çok şey var. Ama daha fazla uzatmak istemiyorum. Ve son olarak bugüne kadar bu film hakkında yazılmış olup da okuduğum en kısa, az ve öz ve en güzel yazıyı yazarının da onayıyla buraya ekliyorum. Tekrar teşekkürler sevgili "abi" bu yazı için...
İNSANİ BİR RÜYA...
- Ata’m, seninle ilgili bir film yaptılar.
- Ne güzel. Sonra?
- Sonra kavga çıktı Ata’m.
- Kimler kavga ediyor, çocuk?
- Lâik kesim kendi arasında kavga ediyor, Ata’m.
- Bak evlâdım. Sana iki kelâm edeyim; “Cumhuriyet fikir serbestliği taraftârıdır. Samîmi ve meşrû olmak şartıyla her fikre saygı duyarız.” “Türk çocuğu ecdâdını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.” Bunları unuttunuz siz.
Sizler, aranızda kavga edeceğinize, tek yürek olup, asıl hedeflerinize odaklanmalısınız.
Bir filmle benim incitilebileceğimi ya da küçültülebileceğimi düşünüyorsanız, sizler, kendi içinizde yeteri kadar kuvvetli değilsiniz.
Bak, karşı taraftan hiç ses yok...Çünkü onlar, sizin aranızda bir film yüzünden çıkmış olan bu kavgayı, ellerini oğuşturarak seyrediyorlar. Çünkü onlar henüz hiçbir şey söylemeden, filmi seyreden sizler benim hakkımda “sarhoş, kafayı bulunca ağlayan zayıf adam, zampara, diktatör, korkak” sıfatlarını kullanıyorsunuz.
Evet çocuk. Bu sıfatları sizler kullanıyorsunuz. Onlar seyrediyor, gülüyor...Yarın bu kelâmları onlar kullandığında, sizlere diyecekler ki; “Bunlar sizin kendi kelimeleriniz.”
Türk milleti zekidir demiştim hâlbuki. Gördün mü yalnızlığımı?
Yazık. Çok yazık...
***Yazının orjinaline http://ahbeguzelabimbe.blogspot.com/2008/11/insani-bir-ruya.html linkinden ulaşabilirsiniz.
Neden “Mustafa” diye sorulduğunda “en insani, en yalın halini anlatmak istedim” şeklinde cevaplamıştı Can Dündar bir programda. “Kemal ve Atatürk isimleri sonradan aldığı, adına sonradan eklenen isimler. Onun asıl adı Mustafa ve ben de tüm insani yanlarıyla Mustafa’yı anlatmak istedim.”
38 yorum:
ne de güzel ve ne de haklı bir yazı olmuş bu... teşekkürler beenmayam, teşekkürler abi.
Ah be beenma'yacım yine yazınla güne noktayı koymuşsun.Teşekkürler.
Abi'ye de teşekkürler.Kuran'da bir ayette Peygamberimiz için "O da sizin gibi bir insan."diyor.
Atatürk'te bir insan tabii ki gülüyor,yiyor, esniyor hatta tuvalete bile gidiyor, rakısını içiyor normal insan gibi ama düşüncesinden ve aklından üreyenler normal insan gibi değil bir DAHİ,bir VELİ gibi.Sevgilerimle.
Filmlerin, reklamların sürekli yasaklanması, sigaraların içkilerin sürekli sansürlenmesi beni de çok rahatsız ediyor. Sanki bu ülkede hiç sigara içen, alkol kullanan insan yokmuş gibi. Fİlmi izlemedim.İzlemediğim için de bu söylentilere kulaklarımı tıkadım. Başkalarının ne söylediği değil kendi fikirleri önemli olmalıdır insanların ve buna göre yargılamalıdır bir eseri. Ama bizim ülkede insanlar birbirinden duyarak yargılar, hep birlikte hop oturur hop kalkar...Ata' nın hayal ettiği bireysel portrenin bu olduğunu hiç sanmıyorum.
filmi izlemedim oysa izlemeyi istediğim bişeydi.ama ben artık Can Dündar'ın Atatürk'ün sırtından para kazanmaya çalıştığı kanısına vardım ve buna destek olmamaya karar verdim.
filmi izlemedim eleştiremem de, övememde.kişiler tabii ki farklı düşünecekler.Mustafa'da tabii ki herkes gibi bi insan ama farklı bi insan :))
keşke Mustafa kadar farklı bikaç kişi daha olabilseydi, olamadı !
Yani bu kadar olur,benzer duygularla benzer bir yazı yazmayı düşünüyordum..Tam da Mustafa filmine giden çocuklarından birinin ''ya baba Atatürk kötü biriymiş'' ifadeleri kullanarak şikayette bulunmasını örnekleyerek Can Dündar'a yaftayı yağıştırıp filmin akıllardaki Atatürk imgesini farklılaştırmak maksatlı olduğunu söyleyen(çocuğunu alıp açıklamak yerine), çok aklı başında çokda sevdiğim bir abiyle kapışmıştım bugün:))Aslında dün seninle benzer düşünceleri paylaşan ''kaplumbağalarda uçar''ın yazısındanda olumlu yönde etkilenmiştim çok doğru tespitleri vardı...Atatürk'ü kendi kimliklerine kartvizit yapmaktan öte hiç anlamamış,onun son derece derin ve sonsuz cümlelerini klişe yapıp hayatları boyunca onun gösterdiği ilkeler ve yol doğrultusunda emek vermeyip popolarının üzerinde oturmuş başta onun partisinin başındaki egoist olmak üzere tüm onun adının arkasında saklanıp,o adı kullanmış ,toplumsal gelişim anlamında en azından yaptıkları meslek yolunda bir çaba ortaya koymamış,mücadele etmeyi sadece konuşmaktan ve sözcüklerle muhalefet etmekten ibaret sayan ''Atatürkçü''kesimin aksine, onun ruhunu kavramış sözlerini anlamış insanların varlığı ne hoş:)Filmi görmedim ve hiç bir cümlem de filme yönelik değil...Filmde elbette eleştirilecek yanlar olabilir tümüyle de yanlış olabilir ama filmi yapan Can Dündar'ın samimiyetinden şüphe etmek başka birşey...Bizi zaten ben varımcı egolar mahvedecek,Atatürk ne demiş çok sesli müzik konusunda:Çok sazla çalmak değil önemli olan çok sesle(yani farklı entrümanla)çalmaktır çok seslilik:)
Ben küçük oğlumun her parkagidişte heykeline öpücük gönderip vedalaşmadan ayrılmadığı Atatürk'ü seviyorum.Her on kasımda minicik bir çocukken dedemin(takdir eder anlar ama çok kişisel nedenlerden dolayı sevmezdi) yatağının başına onun posterini yapıştırdığımda resmi gördüğü anda aynı espriyi patlatarak ve hiç bir şekilde düşüncelerimize karışmayarak,''oy ataput başucuma gelmiş'' cümlesindeki Atatürk'ü seviyorum:)...Atatürk'te onu insan olduğu için sevmemizi anlamamızı istemişti zaten,arkasına saklanıp adına sığınıp insanları kandırmamızı değil:))Neden onca onu yanlış tanıttığı ifade edilen cümlelere,bütün muhalefete,yok edilme çabalarına rağmen hala var Atatürk ve daha çok büyüyerek ...çünkü biz onu samimiyetle seviyoruz,kendimize malzeme yaparak değil;ve allahtan onu doğru anlayıp, insan olduğu için samimiyetle sevenlerin sayısı ötekilerden çok çok fazla ...
daha yazarım bak;)Doluyum çünkü:))
abi'nin yazisini çok sevdim.Ne haklı..ne doğru...
seninde eleştirilere karşı duruşunu sevdim beenmaya..Eleştirmeyi bile bilmeyen bir milletiz biz..ve eleştirip unutanlardanız üstüne..
cumartesi izledim filmi, tam hissettiklerimi yazmışsın "mustafa" hakkında...
o da insandı.. hem de çok güzel bir insan...
diyormuş ya
"mustafa kemaller de ağlar"
@efsa: sana da teşekkürler o halde zaman ayırıp okuduğun beğendiğin ve katıldığın için :))
@sufi: işte tüm marifet Atatürk gibi bir "insan" olabilmekte değil mi zaten :)) teşekkürler sevgiyle...
@maviye yolculuk: işte en başta kızdığım şeylerden biri de bu ya arkadaşım. eleştirmeyi kişisel saldırı olarak anlayıp aktaran bir zihniyete sahibiz ne yazık ki. can Dündar'ın filmini beğenmeyip neden beğenmediğini üslubunca ve gerekçeleriyle sunmak varken adamı bir anda vatan haini ilan edip atatürkçülüğünü sorgular olduk kendimiz ne kadar Atatürkçü'ysek artık...
@bekriya: işte Sufi'ye de söylediğim gibi keşke herkes atatürk gibi ve atatürk kadar "insan" olabilse keşke...
@buraneros: valla yaz daha da yaz. hatta yetmez ben bir blog yazısı bekliyorum senden şahsım adına :))
seyretmediğin halde aynı gözle bakıyor oluşumuz çok güzel. ve bu içten, samimi düşüncelerin de öyle. keşke beğenmediğimiz bize uymayan şeyler bile olsa düşündüklerimizi bu kadar net ve içten bir şekilde sınırı, dozu aşmadan aktarabilsek...
@brajeshwari: "abi"nin yazısına zaten şapka çıkartıyorum o ayrı...
sahiden de eleştirmeyi bilmiyoruz biz. bir şeye karşı çıkıyorsak direk kişisel saldırılara girip bizimle aynı düşünmeyenleri "öteki" sınıfına sokuyoruz. ve bunu yaparken de öyle altı boş savunmalar yapıyoruz ki...
@coffeé: evet başka türlü bir "insan"dı hem de...
Bir isimsiz arkadaşımız, Bilkent'li öğrenci Ateş Akaydın'ın, Can Dündar ve Mustafa adlı filmi ile ilgili görüşlerini içeren ve günlerdir internette dolaşan mektubunu "İnsani bir rüya" yazıma yorum olarak koymuş..
Belki de benim yazıma bir cevap olarak düşündü, bilemiyorum.
Yorumlara yazdığım yazıyı buraya kopyalıyorum..
Ben, bu film vizyona girmeden bir kaç gün önce sponsorluktan vazgeçme olayının manşetlere taşınmasını takiben girişilen eleştiri bombardımanının, gün geçtikçe seviyesinin arttırılarak bir linç girişimine dönüşmesini uygun bulmadığımı söyleyebilirim.
Hani komplo teorisi üretilecekse, hasını yaparım bunun ama konu bu değil.
Konu bence;
Laik ve Kemalist kesimin kendi arasında yaptığı şiddet dolu bu kavgadan aslında Atatürk'ün zarar göreceğini düşünmemdir.
Konu bence;
Bu eleştirileri yapanların niçin kendi düşüncelerinde bir Atatürk filmi yapmak için girişimde bulunmadıklarıdır.
Konu bence;
beğenip beğenmemek gidip seyredene kalacakken "gitmeyin bu filme." denebilecek duruma düşmektir.
Bu arada, Beren diye bir arkadaşın c-box'ta yazdığı mesajda, "Facebook'ta "Mustafa filmini destekleyenler" diye bir grup kurulduğunu gördüm..
Bunun da acaip bişey olduğunu düşünüyorum.. Desteklemeyenler grubu için düşündüğüm gibi..
Neden bölünüyorsunuz?
Filme giderim. Ya da gitmem.. Size ne?
Beğenirim ya da beğenmem.. Size ne?
Ne Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili düşüncem değişir, ne Can Dündar'a küfrederim.
Çocuğumu da götürür, eğer yanlış bir şey varsa bundan etkilenmemesi adına, hayatım müsade ettiğince çaba sarfederim.
Ha, bu arada meraklısına not;
Ülkem ve Mustafa Kemal Atatürk için canımı veririm.
sevgiyle..
@abi: yazının altına attığım gibi bu yorumunun da altına imzamı atarım HATTA ATTIM BİLE...
yazdığın yazıya yorum yapmayacağım beenmaya... çünkü aynı görüşte kendi bloğumda bir yazı yazmıştım zaten...
senin yazın benim yazıma, ben yazım senin yazına yorum olur...
@kutup zencisi: biliyorum o yazını ve çoktan oldu bile...
halit refiğ ile sohbet itme şansı bulmuştum beyazıd da bi defasında. anlatirkten bahis açılınca, ben atatürk ün insani yanını ve latife hanım ile olan ilişkisi üzerine bi film çekmek istedim ama beni vatan haini ilan ettiler hayatımı karartmaya çalıştılar demişti. ecivit in bu işe destek verdiğini ama o nun desteğinin yetmediğini söylemişti. ama artık oldu. o zaman halit refiğ in önüne taş koyanlar şimdi de can dündarı kafir ilan ediyor. kendileri gibi düşünmeyenleri topa tutan, zinhar esnemeyen, durdukları yerden en ufak şüpheleri olmayanlar yaptı, yapıyor ve yapacak bunları. bu işin ideolojisi yoktur diye düşünüyorum. sağcılığın ya da solculuğu, islamcılığın ya da laikliğin üstünden bakmak lazım mustafa ya. çünkü o daha yukarda.
Benimle aynı yönde düşünen insanları görmek güzel. Bu film bu dönem anlaşılmayacak ama gelecekte çok değerli olacak çünkü bu yönde pek çok kapı açacak diye söylenirken bugünüm de benle eş düşünce insanları mevcutmuş..AbininAtatürk'ün ağzından yazdığı diyaloga hayran kaldım. Elinize sağlık...
Ben yazımı yazdıktan sonra internetten Abbas Güçlü ile Genç Bakış programını izledim. Yazıyı okuyan bir arkadaşım bu programı izledin dimi dedi. Hayır dediğimde bir bağlantı verdi. İzlemeyenle riçin paylaşıyorum..Esen kalın.
http://www.candundar.com.tr/index.php?Did=7686
NE KADAR ANLAMLI BİR YAZI OLMUŞ. yÜREĞİNE SAĞLIK CANIM. BAŞKA SÖZE NE GEREK. ATAM İZİNDEYİZ HERZAMAN DİYORUM. İZİNDE OLMAYANLAR UTANSIN.
NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE.
Filmi izlememiş olmama rağmen (ki mutlaka izleyeceğim) Can Dündar'a yapılan eleştirileri gayet normal buluyorum. Neden mi? Çünkü bizim toplumdan daha iyi yargılayıp asan bir toplum yok da ondan. Biz önce tanrısallaştırır ve körü körüne taparız, sonra yaratılan tanrının aslında bir insan olduğunu, aslında her insanın insan kalarak tanrısal bir güce sahip olduğunu kabullenemeyiz.
İş bankası reklamı geldi aklıma nedense? Çocuk sorar 'senin elin kanar mı'diye...Bence o yorumları yapanlar reklamdaki çocuk kadar bile sorgulama yeteneğine sahip değiller. Herkes önce insandır, aynı zamanda dahi, yaratıcı ve liderdir.
Önce Can Dündar'ı sonra seni tebrik ediyorum Beenmaya ( Pardon kardeşim).
@efrasiyab: ne güzel dile getirip özetlemişsin aslında. bu işin gerçekten ideolojisi yok. çünkü o daha yukarda. ama işte bu durumu bile kullanmaya çalışıp öteiler berikiler kavramlarını yerleştirmeye çalışanlar var ne yazıkki...
@beytepe kaplumbağası: bunu bilmek ve görmek gerçekten çok güzel. bende bunu hissediyorum benzer söylemlerle düşüncelerle karşılaşınca. çok teşekürler görebildiğin, anlayıp hissedebildiğin için herkes yapamıyor bunu ne yazıkki...yüreğine sağlık...
@muhabbet çiçeği: aynen öyle canım. sağolasın sevgimle...
@bugünü yaşama arzu'su: ya da daha doğru haliyle sevgili kardeşim :))eklenecek birşey bırakmamışsın bana. sağolasın...
....peki bunlar “hataysa” kim bu kadar az hatayla bu kadar büyük işler başarabildi ki şimdiye kadar???....
Terikler, harika bir yazı olmuş.
@İsmurat: sahiden de öyle değil mi ama soranlara yani :)) teşekkürler...
benim yapacağımdan sonra gör sen cümbüşü.. anladın sen..
sansasyonların insanı olucam inş.
bu arada bu yüzden blogunu şimdiden wp'ye taşı :D
@arti: ayıp oluyor arti ama hee sansasyon insanı olucan diye bizde heba olcaz senle bir yok öyle nane bak çıkartırım ipliğini pazara :))
Yazı için söyleceğim bir şeyim yok tek keşkem Mustafayla daha öncelerde karşılaşmaktı, anlamaktı...Teşekkürler :D
@agnus dei: aaa emin misin bir daha düşün. bir de üstelik hala Mustafa diyorsun bak ne ayıp cık cık cık...
aynı yazıyı daha önce başka bir yerde çıkarmıştım ve bugün Can Dündar'ın hangi hakla Mustafa diyebildiğini böyle bir saygısızlık yapabildiğine dair yorum gelmiş birinden. ne tuhaf değil mi "Atatürk" diyerek yapılan onca saygısızlığı görmezden gelip ses etmeyenlerin niyeti, ve içtenliği belli olan "Mustafa" hitabına bunları yüklemesi. oysa bu hitap hepsinden çok daha saygılı ve çok daha masum değil mi...
Yorumlar bölümü c-box kutusu gibi olmuş.Sinirlerimi çok bozdu Can Dündar yazıya yorum yapmiycam,seni hasret ve sevgiyle öpüp kucaklamaya geldim Mayam.Selamlar arkadaşım...
@royal rojana: içten içe senden sinirlendiğini merak ediyor olsam da sormuyorum ve bende seni kucaklıyorum canım. sevgiler selamlar...
ben beğenmedim.. hiç hem de.. duygusal bir sömürü var çünkü bence ortada. ama bunun için ne can dündara saldırırım. ne de birileriyle kavga ederim. çok eksikti bence belgesel..
türkiye de önce Atatürk belgeseli yapılması gerektiğini düşünüyorum ayrıca Mustafa dan önce..
eğer Atatürk belgeseli eksiğimiz olmasaydı o zaman Mustafa belgeseli bu kadar yetersiz gelmezdi.
ama bir ilk belgeselin böyle olması, başarılarını anlatmadığın bir adamın sadece duygusal dünyasını anlatman -bu kim olursa olsun- kesinlikle eksiktir !!
herkesin hayatı ve yaptıkları bir bütün..
tek bir yönüyle bakıldığın hep eksiğiz..
nasıl ki sadece başarılarını öven bir belgesel de yanlı ve eksik olacaksa, bu da o derece yanlı ve eksiktir.
üstelik bu bir film değil ! belgesel sıfatındaysa !!!
@7.oda: bu konuda haklı olabilirsin. eğer gerçek anlamda bir Atatürk belgeseli yapılmış olsaydı belki de duygusal yanının anlatıldığı bu film çok daha başarılı olurdu.
ki başarılı olmaktan ziyade burada ortaya çıkan bir başka unsurda "eleştirmeyi" bir türlü beceremeyişimiz. eleştirmek karşı tarafa hakaret ölçüsüne varan aşağılamalara girişmek değildir. eleştiri düzeltmek adına, altı dolu olan cümlelerle yapılıri bu şekilde değil.
bak sen nedenlerini de gayet güzel ifade ederek beğenmedim diyebiliyorsun.
Arımayacım senın ıyınıyetıne sonsuz ınanıyorum..
Ama bu fılmın ıyınıyetı konusunda aynı fıkırde degılım..
Atamızın ınsani yonlerı derken sadece zaaflarını
* onu da coklukla carpıtarak dıle getırdıgıne ınanıyorum..
Turkıye cumhurıyetının bırlık beraberlık duygusunu yogunlastırcı
ıyınıyetlere ıhtıyacı oldugunu dusunuyorum..
sevgılerımle.
@öyküm: dediğim gibi canım elbette eksik, yanlış, hatalı yerler var ama kalkıp da yapan kişileri vatan haini ilan ettirecek, filmin tamamen Atatürk'ü kötülemeye yönelik yapılmış olduğunu söyletecek bir durum olduğuna inanmıyorum bende. ve elbetteki senin düşüncen bu şekilde değil ve senin düşüncene de saygım sonsuz canım...
Yorum Gönder